
VĐV Bắn nỏ của huyện tham gia thi đấu tại Giỗ Tổ Hùng Vương- Lễ hội Đền Hùng năm 2017
Cây nỏ của người Dao, gồm 5 bộ phận chính là thân nỏ, cánh cung, dây cung, lẫy nỏ và cung tên. Thân nỏ được làm bằng các loại gỗ tốt như gỗ lim, gỗ pơ mu. Cánh cung được làm bằng tre già có độ cứng và độ đàn hồi cao. Dây cung là bộ phận rất quan trọng nên khi làm các chàng trai phải đi vào rừng tìm lấy các loại dây rừng về tước lấy vỏ, phơi khô rồi bện thành các sợi làm dây nỏ. Mũi tên được làm bằng loại tre già tạo ra tính sát thương cao. Bằng những kinh nghiệm của mình, những người con của bản đã tìm tòi, sáng tạo ra rất nhiều loại mũi tên với đủ kích cỡ khác nhau, có những loại mũi tên dùng để bắn chim, săn thú, tự vệ... Do sinh sống trên các vùng núi cao, gần các cánh rừng già nên các làng của người dân tộc thiểu số thường bị các loại thú dữ đến phá hoại mùa màng, làng bản. Khi đó, nỏ là công cụ chủ yếu để xua đuổi thú dữ
Bắn nỏ là môn thể thao tiêu biểu cho truyền thống thượng võ của dân tộc Dao. Đối với người Dao, sức mạnh của cây nỏ được đưa lên đến sự tột đỉnh bằng sức mạnh của trời đất, của các vị thần linh, là môn thể thao tiêu biểu cho truyền thống thượng võ, hiện nay trên địa bàn đồng bào dân tộc Dao rất nhiều thanh niên nam nữ ham thích và biết bắn nỏ. Vì vậy trong các hội thi thể thao các dân tộc, môn bắn nỏ được đưa vào là một môn thi chính thức, như: Đại hội TDTT huyện; Ngày hội Văn hóa- TT và Du lịch các dân tộc huyện, trong các hội thao của huyện, tỉnh.
Ông Triệu Văn Phủ ở khu Quyết Tiến, xã Địch Quả là người con của đồng bào dân tộc Dao là người am hiểu về môn thể thao truyền thống này. Với ông Phủ được truyền dạy lại cho bà con dân tộc mình là một điều ông cảm thấy rất thú vị và rất tự hào khi môn bắn nỏ đồng bào mình được các thế hệ biết đến. Ông Phủ cho biết: Bắn nỏ người Dao của chúng tôi đã có từ rất lâu đời, người Dao thường lấy nỏ ra để bảo vệ nhà cửa ruộng nương, chính vì vậy truyền thống bắn nỏ của người Dao chúng tôi chúng tôi sẽ luôn gìn giữ, nỏ như một báu vật không thể thiếu trong đời sống người Dao chúng tôi”
Trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là vào các dịp lễ hội hàng năm người dân trong làng thường tổ chức các cuộc thi bắn nỏ, để chọn ra những người bắn giỏi nhất trong khí thế hào hứng của các cổ động đứng bên ngoài cổ vũ, hô vang tạo không khí vui tươi, thoải mái. Người bắn giỏi phải tập luyện thường xuyên, tập cho đôi tay khỏe, đôi mắt tinh nhanh.
Những người tham gia thi bắn nỏ thường chuẩn bị rất kỹ. Họ căng dây nỏ, vót tên và tập các động tác bắn cho thật thuần thục. Môn bắn nỏ nhằm tập luyện sức khỏe và bảo tồn môn thể thao truyền thống. Khác với bắn súng, bắn nỏ khi báo kết quả sẽ căn cứ trên những mũi tên trúng đích đã cắm vào bia, còn tên trượt sẽ bay ra ngoài. Người thắng cuộc là người có nhiều tên bắn trúng đích nhất. Với ý nghĩa của một môn thể thao truyền thống tốt đẹp hiện nay trên khắp khu dân cư Quyết Tiến, xã Địch Quả đang cùng giữ gìn và phát huy.
Để mộn thể thao truyền thống bắn nỏ được bảo tồn và phát huy trên các bản người Dao thì mỗi người Dao cần phải biết chân trọng truyền thống của đồng bào dân tộc mình. Chính quyền địa phương cần phải quan tâm trú trọng đến nét đẹp truyền thống của đồng bào, có như vậy những nét đẹp truyền thống như bắn nỏ mới không bị mai một và trở thành một môn thể thao truyền thống trong đồng bào dân tộc Dao./.
Hương Giang